وقوع حوادث طبیعی گسترده، به ویژه در شهرهای بزرگ همواره با پیامدهای منفی، بینظمی و آشفتگی همراه است. در این میان، نقش نیروهای تخصصی برای نجات جان افراد گرفتار در زیر آوار و رسیدگی اولیه به مجروحین از نظر کمی بسیار محدود میشود، زیرا عامل زمان و وسعت فیزیکی حادثه در موفقیت عملیات نجات حرف اول را میزند. در عملیات امدادرسانی و نجات متغییرهای زیادی دخیل میباشند. تجارب گذشته ثابت کرده در حوادث بزرگی همچون زلزلههای ویرانگر، حجم زیادی از فعالیتهای نجات توسط خود مردم و در ساعات اولیه پس از حادثه انجام میپذیرد. این اقدامات معمولاً فاقد مدیریت و ساختار از پیش تعریف شدهبوده و در مجموع آسیبهایی را به مجروحین و بازماندگان وارد آورده و فرصتهای بیشماری را نیز برای نجات جان انسانها از بین میبرد. تربیت نیروهای نیمهحرفهای در سطح محلات برپایه واحد همسایگی سبب میشود تا فعالیت جستجو و نجات مصدومین با سازماندهی و کیفیت بهتری انجام شده و هدایت نیروهای تخصصی نیز براساس اطلاعرسانی مناسب و بهموقع نیروهای مردمی به نحو شایستهتری صورتگیرد. تسریع سازماندهیشده در فعالیتهای امدادرسانی و نجات، علاوه براینکه آسیبهای جبرانناپذیر را تا به حد قابل قبولی کاهش میدهد، خروج از شرایط بحرانی و بازگشت به وضعیت عادی را نیز شتاب میبخشد. در این مقاله سعی شده است تا بخشی از اطلاعات فنی جستجو و نجات که میتواند در سطح عمومی و همگانی تدریس شود مطرح نماید.